Od 1 stycznia 2025 r. zaczęły obowiązywać nowe przepisy dotyczące JPK CIT, czyli jednolitego pliku kontrolnego dla podatku dochodowego od osób prawnych. To jedno z najważniejszych wdrożeń w polskiej administracji podatkowej od czasu wprowadzenia JPK VAT. Zmiany dotyczą sposobu raportowania danych finansowych, a ich celem jest zwiększenie przejrzystości rozliczeń i ograniczenie nadużyć podatkowych. Dla wielu przedsiębiorstw oznacza to konieczność dostosowania systemów księgowych i sposobu prowadzenia ewidencji.
Kogo obejmuje obowiązek raportowania JPK CIT?
JPK CIT wchodzi w życie na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i Rozporządzenia Ministra Finansów z 16 sierpnia 2024 r. Od początku 2025 roku obejmuje największych podatników CIT, czyli podmioty, których wartość przychodu uzyskanego w poprzednim roku podatkowym przekroczyła ustawowy próg. Dla pozostałych podatników CIT nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r.
Nowe regulacje dotyczą wszystkich podmiotów rozliczających się z podatku CIT, w tym osób prawnych, podatkowych grup kapitałowych, a także spółek niebędących osobami prawnymi, jeśli podlegają one opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. W praktyce oznacza to, że już w trwającym roku podatkowym część firm musi przygotowywać dane w nowej strukturze logicznej i przekazywać je organom podatkowym w formacie elektronicznym.
Co obejmuje JPK CIT i jakie dane należy przekazywać?
JPK CIT to rozbudowany raport, który ma dostarczyć administracji podatkowej pełny obraz sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Obejmuje on dane z ksiąg rachunkowych podlegających przekazaniu na podstawie przepisów prawa podatkowego, a także informacje o środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych.
W strukturze raportu należy wskazać między innymi:
- dane potwierdzające nabycie danego środka trwałego,
- datę nabycia i rodzaj dowodu potwierdzającego nabycie,
- sposób używania środka trwałego w działalności,
- numery kont księgowych,
- numer identyfikujący fakturę zakupu,
- dane dotyczące amortyzacji i wartości początkowej.
Wszystkie te informacje muszą być zgodne z zapisami w ewidencji środków trwałych oraz z danymi wykazywanymi w księgach rachunkowych. Jeśli dotychczasowa dokumentacja nie obejmowała pełnego zakresu wymaganych danych, należy uzupełnić prowadzone księgi rachunkowe i dostosować sposób ewidencjonowania do nowego formatu.
Przygotowanie do wdrożenia JPK CIT
Wdrożenie JPK CIT wymaga zarówno zmian technicznych, jak i organizacyjnych. Firmy muszą zadbać o to, aby ich programy komputerowe i programy księgowe były zgodne z wymogami Ministerstwa Finansów, które określiło struktury logiczne plików w formacie XML. Często konieczna będzie aktualizacja systemów księgowych, aby umożliwiały generowanie raportów w odpowiednim układzie i formacie.
Przedsiębiorcy powinni także przeprowadzić wewnętrzny audyt, aby sprawdzić, czy prowadzone księgi rachunkowe podlegające przekazaniu zawierają wszystkie dane wymagane w zakresie JPK CIT. Dotyczy to nie tylko bieżących zapisów, ale również danych historycznych, takich jak wartość przychodu uzyskanego w poprzednim roku podatkowym, czy informacje o wartościach niematerialnych i środkach trwałych.
Dodatkowo warto opracować wewnętrzną procedurę w sprawie dodatkowych danych, które mogą być wymagane przez organy skarbowe podczas analizy przesłanych plików. Przekazywane dane powinny być spójne, poprawne i zgodne z zapisami w systemach księgowych.
Przekazywanie pliku JPK CIT do urzędu skarbowego
Zgodnie z przepisami, plik JPK CIT należy przekazać właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w formie elektronicznej. Dane przekazywane są cyklicznie – po zakończeniu roku podatkowego – a w szczególnych sytuacjach także na żądanie organów podatkowych.
Raportowanie w zakresie JPK CIT ma być zautomatyzowane i w pełni elektroniczne, co umożliwi szybsze przetwarzanie informacji przez administrację podatkową. Wymaga to jednak szczególnej staranności po stronie firm – błędy w strukturze lub braki w danych mogą skutkować koniecznością składania korekt lub udzielania dodatkowych wyjaśnień.
Warto również pamiętać, że obowiązek raportowania dotyczy wyłącznie podmiotów rozliczających się z podatku dochodowego od osób prawnych. Podatnicy PIT oraz osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą pozostają poza zakresem nowego systemu, choć w przyszłości możliwe jest rozszerzenie obowiązków raportowych.
Jak uniknąć błędów i sankcji?
Aby uniknąć problemów przy przekazywaniu danych, firmy powinny zadbać o weryfikację poprawności raportów jeszcze przed ich przesłaniem. Dobrym rozwiązaniem jest wygenerowanie testowego pliku JPK CIT i sprawdzenie jego zgodności ze strukturą logiczną opublikowaną przez ministerstwo.
W razie wątpliwości warto skorzystać ze wsparcia ekspertów. Radca prawny lub doradca podatkowy może pomóc w interpretacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz w analizie zgodności raportowania z przepisami prawa podatkowego. Dzięki temu przedsiębiorstwo może uniknąć błędów, które mogłyby skutkować koniecznością składania korekt lub nawet sankcjami finansowymi.
Podsumowanie
Nowe przepisy dotyczące JPK CIT to kolejny etap cyfryzacji w polskim systemie podatkowym. Jednolity plik kontrolny w zakresie podatku CIT pozwoli organom podatkowym szybciej analizować dane i weryfikować rozliczenia przedsiębiorstw. Choć obowiązek raportowania już obowiązuje największe podmioty, pozostałych podatników CIT czeka to od 1 stycznia 2026 r.
Warto wykorzystać trwający rok podatkowy na dopracowanie procesów, aktualizację oprogramowania i uzupełnienie prowadzonych ksiąg rachunkowych, tak aby kolejne raportowanie przebiegało bez zakłóceń. Odpowiednie przygotowanie firmy do wdrożenia JPK CIT pozwoli uniknąć błędów, usprawni pracę działu księgowości i zapewni zgodność z wymaganiami administracji podatkowej.
